Fiets je langer met een colaatje op?
Ik fiets bij voorkeur met cola in mijn bidons. Ik hou mijzelf voor dat de cafeïne in de Cola mij activeert en motiveert om vol te houden.
Ik deed dat ook toen ik van Cusco in Peru naar La Paz in Bolivia fietste, de regio waar de kolanoot vandaan komt waar Cola van gemaakt wordt.
Maar is het echt zo dat cafeïne je uithoudingsvermogen beïnvloed?
De uitvinding van Coca-Cola
Coca cola is uitgevonden door kolonel John Pemberton. Hij kreeg er in 1885 patent op onder de naam ‘coca wine’. Tijdens de Amerikaanse burgeroorlog raakte hij gewond, gebruikte morfine als pijnstiller, en raakte zo verslaafd aan morfine. Het werd zijn levenswerk om een alternatief voor morfine te vinden, en hij kwam op cola wine. Zijn cola wine was een mix van het extract van cola-blaadjes, siroop, en het extract van kola nootjes.
Pemberton begon een drogisterij in Georgia die de cola wine verkocht. Niet veel later (1889) kocht de zakenman Asa griggs Candler het coca-cola recept en richtte in 1892 de Coca-Cola company op, dat nu wereldwijd zo’n 600 miljard frisdrankjes verkoopt met een winst van ≈5% ...
Coca-Cola wordt gemaakt uit de bestanddelen die in de naam zitten: blaadjes van de Coca plant, en nootjes van de Kola boom.
Cafeïne
De kola-nootjes bevatten (net als de koffieplant) veel caffeïne. Cafeïne is een opwekkende stof, het stimuleert het zenuwstelsel en de stofwisseling, en is prestatieverhogend.
Dat effect begint een uur na de inname en is na zo’n 5 uur weer uitgewerkt. Het staat op de dopinglijst.
De volgende hoeveelheden cafeïne zijn in miligram gegeven, afgekort tot mg. In Coca-Cola zit ≈100 mg cafeïne per liter, in thee zit ≈250 mg/l, in koffie ≈600 mg/l, en in espresso maar liefst ≈1300 mg/l. Een flinke kop koffie bevat dus evenveel cafeïne als een liter cola.
Cocaïne
De cocablaadjes werden geïmporteerd uit Peru en Bolivia, en bevatten naast cafeïne ook cocaïne (van 1000 kg cocablaadjes kun je 2 kg cocaïne maken). Cocaïne maakt je blij, vergroot prestaties en onderdrukt honger, pijn en vermoeidheid. Niet voor niets kauwen Peruvianen en Bolivianen al duizenden jaren op cola blaadjes.
Cocaine werd in de VS pas in 1914 illegaal, en werd pas in 1929 uit de Coca-Cola gehaald. Overigens was Nederland in die tijd marktleider in de handel en de productie van cocaïne. We teelden de cocaplanten in onze Nederlandse kolonie Java. Op het hoogtepunt in 1912 werd vanuit Java 1 miljoen kg aan cocablaadjes naar Amsterdam verscheept!
De blaadjes werden in Amsterdam verwerkt tot cocaïne. Vanaf 1900 hadden we in Amsterdam een ware Nederlandsche Cocaïnefabriek op de hoek van de 1e Schinkelstraat en de Schinkelkade.
Helpt cafeïne bij fietsen?
Dat is uitgezocht door Wilrike Pasman en haar collega’s van de Universiteit van Maastricht [Pasman, 1995]. Zij onderwierpen goed getraind fietsers aan een duurproef, waarbij verschillende doses cafeïne werden toegediend (5, 9 of 13 mg per kg), en vergeleken de prestaties mét en zonder cafeïne.
Zonder cafeïne hielden ze de duurproef ≈47 minuten vol, met cafeïne werd dat ≈58 minuten (voor alle doses hetzelfde).
Wellicht goed om te weten is dat alleen bij de laagste dosis (5 mg per kg) de concentratie van cafeïne in de urine onder de doping limiet van de Internationale Olympische Comité bleef (0.012 mg per milliliter).
Voor iemand van 84 kg zou een dosis van 5 mg/kg een portie van ≈420 mg betekenen, equivalent met 4 flinke koppen koffie, of ruim 4 liter cola.
Kortom, met een dosis van 4 liter cola, gaat je uithoudingsvermogen er ruim 20% op vooruit en kom je nog steeds door de Olympische dopingcontrole.
Referenties
Wilrike J. Pasman et al. (1994). The Effect of Different Dosages of Caffeine on Endurance Performance Time. Int J Sports Med 1995; 16(4)